Asana (Yoga Duruşu) Nedir?
Bütün yoga kitaplarında, aktif yaşantımız arasında, popüler kültürün etkisinde kalsın kalmasın çoğu yerde kulağımıza aşina gelen bu kelime aslında ne anlama geliyor, bize ne anlatıyor? Nedir bu asana? Asana, yoganın evrensel dili olan sanskrit dilinde ‘duruş’, ‘poz, pozisyon’ anlamına gelir. Asana; yoganın sekiz basamağından birini temsil eder ve yaptığımız yoga pratiğinin çoğu ‘asana’lar üzerine kuruludur.
Yogada Asananın Amacı
Asana, yoga yolunun basamaklarında yer alır, amaç yoga duruşlarıyla yani asanalar ile bedeni sağlamlaştırıp güçlendirmek, aynı zamanda kaslara esneklik kazandırarak bir sonraki basamağa disipline edilmiş bir bedenle geçebilmektir. Böylelikle yoga yapan kişi kendi bedeni üzerinde hakimiyet sahibi olacak, kontrol sağlanan beden ile, zihnini meditatif hale getirebilecektir. Yoga duruşları mutlaka deneyimli bir eğitmen tarafından gösterilmelidir. Yoga yapacak olan kişinin anatomik yapısı ilk başta eğitmen tarafından gözlemlenir, poza girebilmek için doğru nefes yönergeleri kullanılır, eğer yoga duruşları seviyeye uygun değilse, kişi zorlanır ve pozların etkisini bedeninde deneyimleyemez. Yogada amaç tüm asanaları ‘kusursuz’ bir şekilde yapabilmek değildir, her kişinin bedeni kendine özeldir, kemik ve kas yapımız izin verdiği sürece yoga pozlarını deneriz. Yogada amaç bu pozlara girme sürecimizde kendi farkındalığımızı ne kadar uyandırabildiğimizdir. Kendi Bu da yoga yolundan bizi uzaklaştıracaktır.
Asanada Doğru Hizalanma
Bilinenin aksine duruşa girmek ve duruşta kalmak kadar duruştan çıkmak da çok önemlidir. Bilinçsizce ya da yanlış nefesle aniden duruştan çıkmak bedende istenmeyen etkiler yaratabilir ve birçok sakatlanma maalesef duruştan çıkma aşamasında gerçekleşir. Bu yüzden eğitmenin yönergeleri ve eğitmenin gösterdiği şekilde duruşa girme, duruşta kalma ve pozdan çıkma çok önemlidir. Asanalarda nefes tutma, yeterince ısınmadan pozlara girme, seviyeye uygun olmayan pozlara girebilmek için bedeni zorlama bu sakatlanmaların başında gelir. Beden farkındalığı arttıkça, bedenimizi tanıyıp sınırlarını tam anlamıyla öğrenmeye başladıkça, pozları deneyimlemek keyifli hale gelecektir. Bir bina inşa ettiğinizi hayal edin, binanın temeli ne kadar sağlam ve hizalıysa üzerine gelecek olan katlar da o kadar düzgün ve kuvvetli olacaktır.
Asana Dediğimizde Ne Aklımıza Gelir
Duruş dediğimizde hemen aklımıza ilk gördüğümüz yoga pozlarından biri gelir. Sıkça karşılaştığımız bir şey de yoga pozlarının diğer spor aktiviteleri ile karşılaştırılması ve yoga pozlarının ‘hareket’ olarak nitelendirilmesidir. Aslında asana yani yoga duruşu, hareketsiz bir eylemdir, yoga duruşlarına bu yüzden hareket ifadesini kullanmayız. Duruşa girme süreci bittikten sonra, pozun içine yerleşip nefeslerle birlikte sabit kalırız, dersin akışına ve hangi ekolde yoga yapıyorsak duruşta kalma süremiz kısa veya uzun olabilir, sonrasında duruştan çıkarız. Her ders dersin temasına göre ya da dersin niyetine göre farklı asanalar deneyimlenir (ayaktaki asanalar, arkaya eğilmeler.. vb.) Bedenin her duruşta farklı bölgeleri esnetilir ve güçlendirilir.
Yoga Pozlarında Odağın Arttırılması
Asana pratiğimizin gelişmesinde bize fayda sağlayacak bir nokta da, ‘drishti’ (drişti) dediğimiz; bakışları bir yerde odaklamadır. Her asananın bir drishti noktası vardır. Amaç bu noktaya odaklanarak bakışları buraya yöneltmek ve asananın içine tamamen yerleşip hem fiziksel olarak hem zihinsel olarak kıpırtısız kalabilmektir. Drishti bizi asananın içinde tutar. Gözler hangi noktadaysa beden oraya yönelmek ister, işte bu yüzden gözlerin bir noktada sabitlenmesi bedenin de hareketsiz kalarak duruşu tam anlamıyla hissetmemizi sağlar. Amacımız duyu nesnelerinden uzaklaşıp olabildiğince konsantre bir halde kendi içimize dönebilmektir. Zihin ve beden hareketsiz olduğu noktada biz ‘asana’nın içindeyiz demektir.